Maymun Çiçeği Virüsü Hakkında Bilinmeyenler
Altınbaş Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu Maymun Çiçeği Virüsü hakkında bulaşma yolları ve korunma önlemleri hakkında önemli bilgiler verdi.
Dünya Sağlık Örgütü, maymun çiçeği hastalığının yeniden artış göstermesi nedeniyle uluslararası halk sağlığı acil durumu ilan etti. Altınbaş Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, hastalığın belirtileri, bulaşma yolları ve korunma önlemleri hakkında önemli bilgiler verdiği konuşmasında, “Eldeki verilere göre ölüm oranı yüzde 0,1 ile yüzde 10 arasında değişmektedir. Özellikle yeni doğmuş bebekler, çocuklar, gebeler ve bağışıklık bozukluğu olan hastalarda şiddetli hastalık ve ölüm riski daha yüksektir” dedi.
14 Ağustos 2024 tarihinde, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği hastalığının (Mpox) yeniden artış göstermesi ve Afrika kıtasındaki diğer ülkelerde de vaka sayısının hızla yükselmesi nedeniyle uluslararası halk sağlığı acil durumu ilan etti. DSÖ, yeni bir maymun çiçeği virüsü klanının ortaya çıktığını ve bu klanın daha hızlı yayıldığını belirterek, yayılımın kontrol altına alınması için uluslararası iş birliğinin şart olduğunu vurguladı.
Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, maymun çiçeği hastalığının özelliklerini detaylı bir şekilde açıkladı. Prof. Dr. Şerefhanoğlu, "Maymun çiçeği hastalığı, maymun çiçeği virüsü tarafından meydana gelen viral bir enfeksiyondur. İnsanlardan insanlara, nadiren virüsün bulaştığı yüzeylere dokunarak ve virüsü taşıyan vahşi hayvanlarla temasa geçilerek bulaşabilir" dedi.
Belirtiler ve şiddetli vakalar
Prof. Dr. Şerefhanoğlu, hastalığın belirtilerini ve farklı şiddet seviyelerini şöyle özetledi:
“Hastalık genellikle 2-4 hafta süren cilt döküntüleri ile başlar. Döküntüler, ateş, kırgınlık, sırt ağrısı ve lenf nodlarında şişlik ile görülür. Döküntüler içi sıvı dolu keseler veya iltihaplı yaralar şeklindedir ve genellikle yüz, avuç içi, ayak tabanı, kasık ve makat bölgesinde yer alır. Yaraların sayısı birkaç tane olabileceği gibi binlerce de olabilir.”
“Çoğu vaka birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşirken, bazı durumlarda hastalık şiddetli seyredebilir ve ölüm riski taşıyabilir. Eldeki verilere göre ölüm oranı yüzde 0,1 ile yüzde 10 arasında değişmektedir. Özellikle yeni doğmuş bebekler, çocuklar, gebeler ve bağışıklık bozukluğu olan hastalarda şiddetli hastalık ve ölüm riski daha yüksektir. Şiddetli hastalık, göz, ağız ve cinsel organlarda çok sayıda yara, yaraların bakteriyel enfeksiyonu ve sistemik enfeksiyonlar gibi komplikasyonlara yol açabilir.”
Bulaşma yolları ve korunma önlemleri “Hasta kişilerin evde izole edilmesi gerekir”
Maymun çiçeği hastalığının bulaşma yollarını ve korunma önlemleri hakkında da bilgilendirmelerde bulunan Prof. Dr. Şerefhanoğlu sözlerine şöyle devam etti:
“Hastalığın bulaşma riski, virüsü taşıyan bireylerle yakın temasta bulunmakla artar. Bu temaslar yüz yüze konuşma, cilt teması ve öpüşme gibi yakın fiziksel temasları içerir. Ayrıca, hastalığı taşıyan kişilerin kullandığı giysi, yatak, havlu gibi eşyalarla da bulaşabilir. Hastalığın yayılımını engellemek için, hastalığı taşıyan bireylerle temastan kaçınılması, ellerin sık sık yıkanması ve hasta kişilerin evde izole edilmesi gerekir. Ayrıca ortak kullanılan malzemelerin düzenli olarak temizlenmesi, havlu ve çarşafların paylaşılmaması ve çamaşırların yüksek sıcaklıkta yıkanması önemlidir."
“Etkili bir tedavi bulunmuyor”
Prof. Dr. Şerefhanoğlu, maymun çiçeği hastalığı için etkili bir tedavi bulunmadığını, ancak üç farklı aşının mevcut olduğunu belirterek “Bu aşılar, geçmişte kullanılan çiçek aşılarının daha yeni ve güvenilir formlarıdır ve sadece yüksek risk grubundaki bireylere tavsiye edilmektedir” diyerek sözlerini sonlandırdı.