Robot Çağının Meslek Kriterleri: İnsani Duygu ve Beceriler
Gelecekte sosyal ve duygusal beceriler insan hayatında öne çıkacak. Bu öngörüden hareketle Altınbaş Üniversitesi Öğrenme ve Öğretmede Mükemmeliyet Birimi Koordinatörü Prof. Dr. Neşe Buket Aksu, eğitimde insani değerlerin geliştirilmesine dikkat çekti.
Her gün hayatımızda yapay zekâ ve robot çağı uygulamalarının etkilerini daha fazla hissediyoruz. Bu farkındalıkla Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji ABD Başkanı ve Öğrenme ve Öğretmede Mükemmeliyet Birimi Koordinatörü Prof. Dr. Neşe Buket Aksu, mekanik çağın aksine, gelecekte sosyal ve duygusal becerilerin insan hayatında hiç olmadığı kadar önemli olacağını söyledi.
Prof. Dr. Neşe Buket Aksu, “Gençlerimizi hoşgörülü, duygu ve stres kontrolünü sağlayabilen, iş birliği odaklı ve açık fikirli yetiştirmeliyiz. Eğitim müfredatımız sadece bilgi aktaran olmaktan çıkarılmalı. Bu becerileri kazandıracak şekilde yeniden kurgulanmalı" diye konuştu.
Altınbaş Üniversitesi Çarşamba Buluşmaları söyleşinde konuşan Prof. Dr. Neşe Buket Aksu, gelecekte insan faktörünün göz ardı edilmemesi gerektiğini belirterek, “Toplum 5.0 kavramı, robotlarla birlikte yaşayacağımız ve çalışacağımız bir dönemi ifade ediyor. Yani Endüstri 5'in yaşamsal formu. Robotları elbette kullanalım. Bir yapay zekâ uygulaması olan dijital ev sistemleriyle, uzaktan kombiyi açıp kapatabiliyoruz. Bu bir rahatlık getiriyor. Ancak yine de gelecekte insan faktörünü göz ardı edemeyiz" dedi.
Aksu, yapay dünyanın duyguları ifade etmemesi, insan dokunuşunu, sıcaklığını ve güven duygusunu sağlamamasının en büyük eksikliği olduğuna işaret ederek, “OECD, Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Örgütü, geleceğin iş performansı yüksek insanlarını duygu dengelemesini yapabilen, iş birliği odaklı, açık fikirli, iletişimi güçlü ve başkalarıyla ilişkili olan insanlar olarak tanımlamaktadır. Bunların alt gruplarında da öz denetim, öz kontrol, stres kontrolü ve duygu kontrolü var. Altını çizerek söylüyorum, bence duygu dengelemesi, duygu kontrolu geleceğin mesleklerinde son derece önemli hale gelecek. OECD aslında şunu söylüyor. Hoşgörülü, sosyal ve eleştirel düşünce becerileri olmadan başarının olması mümkün değil. Onun için sadece bilgi aktaran eğitim sisteminden çıkıp, bu kavramları eğitim sistemine uyarlayarak gençlerimize kazandırmamız gerekiyor" değerlendirmelerini yaptı.
Prof. Dr. Neşe Buket Aksu, Altınbaş Üniversitesi Öğrenme ve Öğretmede Mükemmeliyet Birimi'nin insani duygu ve becerileri öne çıkaran eğitim yöntemleri üzerinde çalıştığını vurguladı. Prof. Dr. Aksu, özellikle Z ve Alfa kuşağı gençliğinin motive olamadıklarını, kendilerine bir hedef belirleyemediklerine değinerek, “Öğrenci odaklı eğitimde sadece bilgi aktarımı değil, öğrenci öne alınmalı, eksik becerilerini geliştirmesine destek olunmalı" diye konuştu. Prof. Dr. Aksu, bu amaç doğrultusunda yapılması gerekenleri 7 alt başlıkta şöyle sıraladı:
1- Her öğrencinin portfolyosunun olması önemli. Kuvvetli ve zayıf yönlerini keşfedersek, desteklerimiz farklı olabilir.
2- Derslerde sadece anlatım değil, birlikte öğrenebilmek önemli. Örneğin, derste kurallar öğrenciyle birlikte koyulmalı. Böylece, “Bu senin dersin, oyunun kurallarını gel beraber belirleyelim. Çünkü sana değer veriyorum" mesajı verilmiş olur.
3- Grup çalışmaları ile hem akran desteği alınabilir hem de sosyalleşme ve iletişime destek verilir.
4- Konuların gerçek hayattan seçilen örneklerle işlenebilmesi önemli. Vaka çalışmalarını tartışırsak öğrencilerin empati yapmalarına şans verilmeli. Toplumsal olarak yapılandırılmış ve içeriksel olarak yeniden keşfedilen bilgi son derece değerlidir.
5- “Ben öğrencimi hangi motivasyon unsuruyla hayata daha çok bağlarım?" sorusunun yanıtı aranmalı. Bu süreç, öğretmenden öğrenciye ve akran danışmanlığı aracılığıyla yapılmalı.
6-Öğrencilerin “Ben ne için varım? sorusu yoluyla misyonlarını, “Ben nereye gidiyorum?" sorusuyla da vizyonlarını oluşturmalarında yardımcı olunmalı.
7- Sosyal ağlar, disiplinler, kurumlar ve uluslararası, yani sınırlar ötesindeki ilişki ve açık öğrenme faaliyetleri eğitimcilerin elinde büyük bir kuvvet. Bunlara ek olarak gençler Sivil Toplum Kuruluşlarıyla iş birliğine ve sosyalleşmeye davet edilmeli.
Altınbaş Üniversitesi Çarşamba Buluşmaları söyleşinde öğrencilere de seslenen Prof. Dr. Aksu, öğrencilerin hayatta mutlaka bir hedeflerinin olması gerektiğini belirterek, “Öğrencilerime rüyalarını, hayallerini soruyorum. Bir ara rüyalara puan veren öğretmene çıkmıştı adım. Bu aslında hedef koyma ve vizyonla ilgili bir durum. Gelen cevapların çoğu zengin olmak istiyorum. Rahat yaşamak istiyorum. Çok seyahat etmek istiyorum. Ama bunlar maalesef hedef değil. Hedefin smart olması lazım. Kişiye özel olması, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi ve zamana bağlı olması lazım. Hedefinizi koyduktan sonra, planlar yaparak buna ulaşılabilir" değerlendirmelerini yaptı.
Altınbaş Üniversitesi'nde geçen yıl kurulan Öğrenme ve Öğretmede Mükemmeliyet Birimi ile öğrenci odaklı eğitim anlayışının tüm üniversite birimlerinde uygulanmaya başlandığını anlatan Aksu, “Odağında insan olan sağlık eğitim, kapsamında Eczacılık Fakültesi'nde 9 yıldız programı uygulanıyor. Bizim öğrencilerimiz mezun olduklarında diplomalarına ek olarak ikinci bir belge alırlar. İçinde liderlik, girişimcilik, iletişim becerileri, ömür boyu öğrenen ve öğreten olma gibi başlıkların olduğu özel bir ders müfredatına tabi tutulurlar. Temel amacımız gelecekte bizden istenecek becerileri gençlerimize kazandırmak" diye konuştu.