“Çocuklarda diş fırçalama ebeveyn ile beraber yapılmalı”

Altınbaş Üniversitesi Çocuk Diş Hekimliği Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Sabiha Ceren İlisulu, diş fırçalamanın çocuklarda yalnızca alışkanlık değil aynı zamanda ince motor becerisi gerektiren bir faaliyet olduğunu belirterek Avrupa Çocuk Diş Hekimliği Akademisi (EAPD) önerilerine göre çocuklara 7 yaşına kadar diş fırçalama sırasında ebeveyn veya bakım veren kişi tarafından mutlaka destek olunması gerektiğini söyledi. İlisulu, “Fırçalama işlemi sırasında yumuşak kıllı fırça tercih edilmeli, en az iki dakika sürecek şekilde ve dairesel hareketlerle dişlerin tüm yüzeyleri temizlenmelidir” diye konuştu.

Bireyin genel sağlığının ayrılmaz bir parçası olan ağız ve diş sağlığı, yaşam kalitesini doğrudan etkileyen önemli bir sağlık alanı olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle çocukluk döneminde kazanılan ağız bakım alışkanlıkları, ileriki yaşlarda sağlıklı dişlere sahip olmanın temelini oluşturuyor. Altınbaş Üniversitesi Çocuk Diş Hekimliği Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Sabiha Ceren İlisulu, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı yaklaşırken çocuklarda ağız ve diş bakımı hakkında konuştu.

Çocuklarda ağız ve diş bakımı neden önemlidir?

Diş çürükleri, çocuklarda en sık karşılaşılan kronik hastalıklar arasında yer aldığını söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Sabiha Ceren İlisulu, erken yaşta alınacak önlemlerle diş çürüklerinin büyük oranda önlenebilir olduğunu belirtti. “Bu sebepten ebeveynler küçük yaşlardan itibaren çocuklarının ağız ve diş bakımı konusuna önem vermeli, çocuklarına diş fırçalama alışkanlığı kazandırmalıdırlar. Küçük yaşlarda ağız ve diş bakımı alışkanlığı kazanmayan bireylerin, ileri yaşlarda bu alışkanlığı edinmeleri zorlaşır ve gelecekte ağız diş sağlıkları olumsuz yönde etkilenebilir.” diyerek sözlerine devam eden İlsulu, ayrıca dişlerde madde kaybı, ağrı ve erken diş kaybı durumlarında çocukların büyüme gelişim süreci olumsuz yönde etkilenebileceğine değindi.

Bebeklikten itibaren temizlik şart

Uluslararası Çocuk Diş Hekimliği verilerine göre, ilk süt dişinin sürmesiyle birlikte (genellikle 6-10 ay) ağız ve diş bakımına başlanması gerekmektedir. Bu dönemde bebeklerin dişleri özel olarak üretilmiş parmak fırçaları, gazlı bez ya da temiz bir tülbent yardımıyla nazikçe temizlenmelidir. Özellikle emzirme veya biberonla besleme sonrası ağız hijyenine dikkat edilmesi, ilerleyen dönemlerde oluşabilecek çürüklerin önüne geçmek açısından büyük önem taşır.

Dr. Öğr. Üyesi Sabiha Ceren İlisulu, tüm çocuklarda yaşa uygun miktarda ve fluorid (en az 1000 ppm) içeren diş macunu ile günde iki kez dişlerin fırçalanmasının önemli olduğunu vurgulayarak, “3 yaş altı çocuklarda macun sürüntü şeklinde, 3-6 yaş arası çocuklarda bezelye büyüklüğünde, 6 yaş üstü çocuklarda ise yetişkinlerle aynı miktarda diş macunu kullanılmalıdır” ifadelerini kullandı.

Diş fırçalama alışkanlığında ebeveyn desteği şart

Diş fırçalamanın çocuklarda yalnızca alışkanlık değil aynı zamanda ince motor becerisi gerektiren bir faaliyet olduğunu belirten İlisulu, bu nedenle ebeveyn desteğinin kritik olduğuna dikkat çekti. Avrupa Çocuk Diş Hekimliği Akademisi (EAPD) önerilerine göre çocuklara 7 yaşına kadar diş fırçalama sırasında ebeveyn veya bakım veren kişi tarafından mutlaka destek olunması gerektiğini söyledi. Fırçalama işlemi sırasında yumuşak kıllı fırça tercih edilmeli, en az iki dakika sürecek şekilde ve dairesel hareketlerle dişlerin tüm yüzeyleri temizlenmelidir.

Gargara ve diş ipi kullanımında dikkat edilmesi gerekenler

Altı yaşın altındaki çocuklarda gargara kullanımı önerilmemektedir, çünkü bu yaş grubunda gargaranın yutulma riski bulunmaktadır. Altı yaş üzerindeki çocuklar ise ebeveyn gözetiminde fluorid içeren gargaraları güvenle kullanabilir. Öte yandan, yalnızca diş fırçalamak dişlerin arasındaki kontak yüzeyleri tam olarak temizleyemeyebilir. Bu nedenle süt azı dişlerinin sürmesiyle birlikte çocuklara her gün diş ipi kullanma alışkanlığının kazandırılması gerektiğini belirten İlisulu, diş ipinin günde bir kez, tercihen akşam fırçalama ile birlikte uygulanmasının ağız sağlığı açısından büyük katkı sağlayacağını ifade etti.
 
Düzenli diş hekimi kontrolü: Sağlıklı bir geleceğe adım

Dr. Öğr. Üyesi İlisulu, ilk dişin çıkmasıyla birlikte başlayan diş hekimi kontrollerinin, çocukların hem ağız sağlığı hem de diş hekimi korkusunun önlenmesi açısından kritik bir rol oynadığını vurguladı. Altı ayda bir düzenli olarak yapılacak kontroller sayesinde çürükler erken teşhis edilebilir ve gerekli koruyucu uygulamalar (örneğin fissür örtücü veya flor uygulaması) zamanında gerçekleştirilebilir.
 
Sağlıklı dişler, sağlıklı bir yaşamın temelidir 

Altınbaş Üniversitesi olarak, çocukların ağız ve diş sağlığının korunmasının yalnızca sağlıkla sınırlı kalmayıp, sosyal yaşamdan psikolojik gelişime kadar birçok alanda pozitif etkiler yarattığını önemle vurguluyoruz. Ebeveynlerin bu konuda bilinçli ve duyarlı davranması, çocukların sağlıklı bireyler olarak yetişmesine önemli katkı sunacaktır.